Heel Nederland Leest – en iedereen doet mee
In november leest heel Nederland hetzelfde boek. Jong, oud, ervaren lezer of juist niet – iedereen is welkom om mee te doen aan Heel Nederland Leest. De campagne van de CPNB draait al jaren om één belangrijk doel: mensen verbinden door verhalen. Dankzij de samenwerking met Vereniging Onbeperkt Lezen en Fonds XL kunnen nóg meer mensen meelezen. Van Onder de paramariboom van Johan Fretz verscheen namelijk niet alleen een reguliere editie, maar ook een grootletterversie én een hertaling in makkelijke taal.
“Het idee komt uit Amerika”, vertelt Mark Hemels, communicatieadviseur en eindredacteur bij de CPNB. “Daar startte ooit het initiatief One City, One Book. Dat inspireerde ons om iets vergelijkbaars te doen – maar dan voor het hele land. Iedereen kan meedoen, want het boek is in de maand november gratis op te halen bij de bibliotheek. Ook als je geen lid bent.”
Dit jaar is het gekozen boek Onder de paramariboom van Johan Fretz. Een humoristische en ontroerende roman over afkomst en identiteit, die prachtig aansluit bij het feit dat Suriname dit jaar 50 jaar onafhankelijk is. “Het boek raakt aan thema’s als cultuurverschillen, diversiteit, kolonialisme, familiebanden en de zoektocht naar identiteit. Maar bovenal gaat het over wie je bent en waar je vandaan komt. De hoofdpersoon reist met zijn moeder naar Suriname en wordt geconfronteerd met zijn eigen achtergrond. Fretz weet dat verhaal op een lichte en geestige manier te brengen. Het is een boek waar veel mensen plezier aan beleven en waarover je makkelijk met elkaar in gesprek gaat.”
Bibliotheken organiseren tijdens de campagne allerlei activiteiten rondom het boek: leesclubs, lezingen, of gesprekken met schrijvers. “Dat past bij het hart van Heel Nederland Leest”, legt Mark uit. “Lezen doe je meestal alleen, maar praten over een boek verbindt. Het is een prachtig middel om met elkaar in contact te komen.”
Ook in XL en makkelijke taal
Dat iedereen kan meedoen, is voor de CPNB essentieel. Daarom is Onder de paramariboom dit jaar ook verschenen in een XL-versie met grotere letters én in een makkelijk-lezeneditie. Die uitgaven zijn mogelijk gemaakt dankzij de Vereniging Onbeperkt Lezen en Fonds XL, die samen de extra kosten financieren.
“Wij geloven in de kracht van verhalen”, zegt Mark. “En we willen dat verhalen voor zoveel mogelijk mensen toegankelijk zijn. Dankzij deze samenwerking kunnen ook lezers die moeite hebben met kleine letters of met lezen in het algemeen genieten van het boek. Zo blijft de drempel laag en bereiken we een groter publiek.”
Bibliotheken kunnen de XL-editie rechtstreeks bij de CPNB bestellen en cadeau geven aan hun bezoekers. “Sommige bibliotheken leggen de grootletterversie naast de reguliere stapels, andere geven ze gericht aan leden waarvan ze weten dat die daar behoefte aan hebben. Het is mooi om te zien hoe goed dat werkt.”
Leesplezier voor iedereen
De samenwerking tussen de CPNB, Vereniging Onbeperkt Lezen en Fonds XL begon al in 2013, bij de Kinderboekenweek. Toen werd voor het eerst een XL-editie van het Kinderboekenweekgeschenk gemaakt, zodat ook kinderen met dyslexie of een visuele beperking het cadeau konden lezen. Sindsdien wordt elk jaar een grootletterversie uitgebracht – en vanaf 2021 ondersteunt de vereniging ook de makkelijk lezen-editie van Heel Nederland Leest.
“Dat vinden wij heel waardevol”, zegt Mark. “Een boek is bedoeld om van te genieten. Hoe mooi is het als je dat cadeau – want dat is het letterlijk – ook kunt geven aan iemand die anders buitengesloten zou blijven? Inclusief lezen is iets dat wij belangrijk vinden. En met partners als Vereniging Onbeperkt Lezen en Fonds XL lukt het om dat ook echt waar te maken.”
Heel de klas leest mee
Niet alleen volwassenen doen mee aan Heel Nederland Leest. Ook scholen worden betrokken via het project Heel De Klas Leest. Voor het voortgezet onderwijs is er dit jaar eveneens voor Onder de paramariboom gekozen. In het basisonderwijs lezen leerlingen Soldaat Wojtek van Bibi Dumon Tak – het waargebeurde verhaal over een beer die tijdens de Tweede Wereldoorlog bij een Pools legeronderdeel hoorde. “Ook dat boek is heel geschikt om samen over te praten”, zegt Mark. “Scholen kunnen via de bibliotheek klassensets bestellen. Dat past prachtig in het idee van samen lezen en samen ontdekken.”
Wat Mark persoonlijk hoopt dat de campagne teweegbrengt? “Dat mensen plezier beleven aan het lezen en dat het verhaal een gesprek op gang brengen. Een goed boek opent een nieuwe wereld. Stel je voor dat je in de trein zit en iemand tegenover je ziet lezen in hetzelfde boek. Dat schept direct een band – je wilt meteen vragen: wat vind je ervan? Dáár gaat het ons om.”
Met de steun van Vereniging Onbeperkt Lezen en Fonds XL wordt dat gesprek letterlijk voor meer mensen mogelijk. “Iedereen hoort erbij. Dankzij de grootletter- en makkelijke taalversies kunnen nog meer lezers meedoen, meelezen en meedenken. En dat is precies waar Heel Nederland Leest voor staat: samen lezen, samen praten, samen genieten van een goed verhaal.”