In memoriam Mieps Fontein

Het was tijdens een bijeenkomst ter gelegenheid van het laatste lustrum van de NVBS en het ontstaan van de Oogvereniging, dat vanaf het podium aan enkele prominente leden van de NVBS werd gevraagd voor welk mede-NVBS-lid ze de meeste bewondering hadden.

Mijn eerste gedachte - "moet dat nou, die persoonsverheerlijking?" - werd in de kiem gesmoord door het besef dat als mij die vraag gesteld zou zijn, ik onmiddellijk uit volle overtuiging Mieps Fontein zou hebben genoemd.

Toen ik Mieps leerde kennen, was zij secretaris van een van de voorlopers van de NVBS, het Academisch genootschap Petronella Moens, landelijke kring van blinde en slechtziende intellectuelen en kunstenaars.

Een genootschap. Je werd daar niet zomaar lid van, je moest daarvoor geballoteerd worden. Iets wat in deze tijd, zeker in kringen van onze doelgroep, ondenkbaar zou zijn. Maar als jong studentje vond ik dat in 1969 best eervol.

In de jaren daarna leerde ik Mieps kennen als een bevlogen, toegewijd en nauwgezet werker voor de belangen waar de vereniging voor stond. Ook nadat het genootschap in de NVBS was opgegaan, bleef Mieps actief in verenigingswerk, vaak als secretaris, met andere woorden als spil van de vereniging. Ook haar redactionele werk, voor het landelijk orgaan van de NVBS en later voor de nieuwsbrief van afdeling Utrecht van de NVBS, moet haar veel tijd en energie gekost hebben. En dat alles naast haar baan bij het Nederlands Centrum Buitenlanders, waar zij Nederlands leerde aan buitenlanders.

In 2007 werd op last van de overheid de bibliotheekfunctie van de NLBB-vereniging overgedragen aan wat nu de Bibliotheekvoorziening passend lezen heet. De productiefunctie was al eerder overgegaan naar Dedicon.

Voor onze vereniging betekende dat een herbezinning op onze functie. Hoe moesten wij onze missie omzetten naar concrete activiteiten?

Het was Mieps die toen op het idee kwam om de organisatie in handen te nemen van een grootse herdenking van de 200ste geboortedag van Louis Braille in 2009. Dat werd een succesvol jaar, waardoor onze vereniging weer goed op de kaart werd gezet. Een van de activiteiten was het eerste braillesymposium dat ooit was georganiseerd. Een evenement dat sindsdien iedere vijf jaar plaats vindt.

Tijdens de ledenvergadering in 2010 kreeg Mieps voor haar initiatief terecht de "gouden handjes" uitgereikt, een onderscheiding die destijds ten deel viel aan degene die zich voor de vereniging bijzonder verdienstelijk had gemaakt.

Naast bevlogen en gewetensvol kende ik Mieps ook als zeer gastvrij. In mijn Utrechtse studententijd heb ik, nadat ik deel was gaan uitmaken van het bestuur van Petronella Moens, heel wat avondjes bij Mieps doorgebracht om verenigingszaken door te spreken en voor te bereiden. Vaak werden die avondjes afgesloten met het nuttigen van een glaasje drambuie, de Schotse whiskylikeur waarvan Mieps altijd wel een fles in huis had.

Mieps heeft nog net haar 90e verjaardag mogen meemaken. Je weet dat het dan waarschijnlijk is dat het moment van afscheid nabij kan zijn. Toch is dat afscheid dan een klap, en er valt toch iets weg met iemand die je zo lang gekend hebt.

Hans Smit, oud-voorzitter Vereniging Onbeperkt Lezen